Rozpoznanie dysfagii nie zawsze jest łatwe i proste. Zwłaszcza w przebiegu zaburzeń połykania, które narastają powoli bardzo istotną rolę w ich rozpoznaniu stanowi dokładny wywiad ukierunkowany na charakterystyczne dla dysfagii objawy.
O obecności zaburzeń połykania mogą świadczyć następujące objawy w wywiadzie:
Objawy występujące w trakcie posiłków:
- kaszel i krztuszenie
- kichanie
- wyciekanie pokarmu/płynu przez usta lub nos
- trudności z żuciem - brak siły, szybkie męczenie, dłuższy czas potrzebny na zjedzenie posiłku
- zaleganie części kęsa po przełknięciu w ustach
- uczucie zalegania pokarmu w gardle
- ból podczas połykania
- konieczność częstego odchrząkiwania
- wyciekanie śliny z ust (także pomiędzy posiłkami)
- uczucie zawracania pokarmu do ust/gardła po przełknięciu
Objawy związane ze sposobem jedzenia:
- zmniejszenie ilości przyjmowanych płynów lub pokarmów
- dłuższy czas potrzebny na zjedzenie posiłku
- unikanie niektórych potraw/konsystencji ze względu na trudności z ich pogryzieniem, połknięciem
- przyjmowanie specjalnej pozycji podczas jedzenia
Objawy mogące świadczyć o osłabieniu mechanizmów obronnych
- słaby kaszel na polecenie
- wilgotny głos
Objawy następstw zaburzeń połykania:
- odwodnienie
- chudnięcie, niezamierzona utrata masy ciała o 5% w ciągu 3 miesięcy
- niejasne stany (pod)gorączkowe
- nawracające infekcje dróg oddechowych, szczególnie zapalenia płuc
- zwiększenie ilości wydzieliny z dróg oddechowych
Przykładowe formularze wywiadu zawierające pytania dotyczące powyższych objawów do zastosowania w praktyce klinicznej załączone są poniżej.
Formularze wywiadu:
1. Wywiad w kierunku zaburzeń połykania (część 1) - wywiad ogólny
2. Wywiad w kierunku zaburzeń połykania (część 2) - wywiad szczegółowy
3. Skala zaburzeń połykania dla chorych z chorobą Huntingtona - Huntington's Disease Dysphagia Scale
