Instrumentalne badania połykania dają możliwość nie tylko jakościowej ale i ilościowej oceny dysfagii i towarzyszących jej objawów. Poniżej prezentujemy parę narzędzi pomocnych w klasyfikacji dysfagii.

 

 

 

 

 

 

 

 

Endoskopowa klasyfikacja dysfagii neurogennych (wg. Warnecke 2013)

 

Endoskopowa klasyfikacja dysfagii neurogennych  (wg. Warnecke 2013)

 0 

nieobecna klinicznie istotna dysfagia neurogenna

 1

lekka dysfagia neurogenna: istotny leaking i/lub zaleganie ale bez penetracji/aspiracji

 2

średnio nasilona dysfagia neurogenna: penetracja/aspiracja jednej konsystencji pokarmowej

 3

ciężka dysfagia neurogenna: penetracja/aspiracja dwóch lub więcej konsystencji pokarmowych

 

 

Skala penetracji i aspiracji (Rosenbeck 1996).

 

 

Penetration-Aspiration Scale PAS (Rosenbeck 1996)

1

Materiał nie przedostaje się do krtani

2

Materiał  przedostaje się do krtani, pozostaje powyżej fałdów głosowych i zostaje efektywnie usunięty

3

Materiał przedostaje się do krtani, pozostaje powyżej fałdów głosowych i nie zostaje efektywnie usunięty

4

Materiał dostaje się do krtani, wchodzi w kontakt z fałdami głosowymi i zostaje efektywnie usunięty

5

Materiał dostaje się do krtani, wchodzi w kontakt z fałdami głosowymi i nie zostaje efektywnie usunięty

6

Materiał dostaje się do krtani, przedostaje się poniżej fałdów głosowych i zostaje efektywnie usunięty

7

Materiał dostaje się do krtani, przedostaje się poniżej fałdów głoswych i pomimo wysiłków w tym kierunku nie zostaje efektywnie usunięty

8

Materiał dostaje się do krtani, przedostaje się poniżej fałdów głoswych, nie są podejmowane próby jego usunięcia
   
Tłumaczenie dr n. med. Anna Czernuszenko

 

Fiberoendoskopowa skala nasilenia dysfagii - Fiberoendoscopic Dysphagia Severity Scale (FEDSS) dla chorych w ostrym okresie udaru (Dziewas i wsp. 2008)

 

 

Protokół FEDSS    

Główne objawy

Konsekwencje kliniczne

Punkty

Ślina Penetracja/aspiracja Nic doustnie, sonda żołądkowa, rozważyć intubację    6
Konsystencja półstała   Penetracja/aspiracja bez wystarczających odruchów obronnych            

Nic doustnie, sonda żołądkowa              

  5
Konsystencja półstała Penetracja/aspiracja obecne wystarczające odruchy obronne

Sonda żołądkowa, pokarmy doustnie tylko podczas terapii logopedycznej       

  4
Płyny    Penetracja/aspiracja bez wystarczających odruchów obronnych Sonda żołądkowa, pokarmy doustnie tylko podczas terapii logopedycznej   4
Płyny Penetracja/aspiracja obecne wystarczające odruchy obronne Dieta przecierana doustnie, płyny dożylnie   3
Konsystencja stała Penetracja/aspiracja lub nasilone zaleganie w dołkach przednagłośniowych i/lub zachyłkach gruszkowatych Dieta przecierana i płyny doustnie   2
Konsystencja stała Nieobecne penetracja/aspiracja ani nasilone zaleganie w dołkach przednagłośniowych i/lub zachyłkach gruszkowatych

Miękka/normalna dieta i płyny doustnie  

  1