Diagnostyka zaburzeń połykania składa się z kilku etapów:
- Wywiad ukierunkowany na charakterystyczne objawy
2. Badanie kliniczne
-
Badanie neurologiczne nerwów czaszkowych obejmujące ocenę ruchomości, siły, czucia i odruchów w obrębie twarzy, jamy ustnej i gardła (neurolog lub neurologopeda)
-
Przesiewowe testy połykania – zazwyczaj wody – służące szybkiej ocenie ryzyka aspiracji i penetracji.
W przypadku nieprawidłowego wyniku testu połykania lub uzasadnionego podejrzenia aspiracji na podstawie wywiadu lub badania klinicznego wskazane jest uzupełnienie diagnostyki o
3. Videoendoskopowe badanie połykania.
Videoendoskopowe badanie połykania jest najnowocześniejszą aktualnie metodą badania połykania, która jest obecnie dostępna w Polsce tylko w nielicznych ośrodkach.
Badanie to przeprowadza się przez nos za pomoca cienkiego endoskopu – giętkiego przewodu zakończonego źródłem światła i kamerką. Kamera „patrzy” z góry na krtań i pozwala ocenić ruchomość jej struktur oraz co dzieje się z połykanym pokarmem. Po kolei podaje się pacjentowi do połknięcia testowe pokarmy o różnych konsystencjach zabarwione dla lepszej widoczności na niebiesko i obserwuje się, jak pacjent sobie z nimi radzi. Na tej podstawie można dokładnie ocenić, jaki u danego chorego jest główny mechanizm zaburzeń połykania – jest to bardzo istotne dla odpowiedniego planowania terapii- oraz jakie pokarmy pacjent może połykać bezpiecznie i na tej podstawie sformułować indywidualne zalecenia żywieniowe. Obraz z kamery jest rejestrowany, dzięki czemu można go powtórnie obejrzeć i porównać w przypadku badania kontrolnego.
Videondoskopowe badanie połykania przeprowadza lekarz (wraz z neurologopedą). Pozwala ono rozpoznać zaburzenia połykania nawet wtedy, kiedy nie dają one oczywistych objawów klinicznych. Badanie to jest bezpieczne i dobrze tolerowane przez chorych, trwa około 30minut, nie wymaga specjalnego przygotowania.